Fragment
Na przestrzeni wieków proces tworzenia jednostek administracyjnych Kościoła przebiegał w różny sposób. Zazwyczaj jego władze nie napotykały na przeciwności czy opór czynników zewnętrznych i mogły swobodnie tworzyć lokalną strukturę Kościoła. Niekiedy jednak ustanawianie stałej organizacji kościelnej na niektórych terenach było z różnych przyczyn utrudnione, a nawet niemożliwe. Najczęstsze przyczyny stanowił system polityczny panujący w danym regionie, sprzeciw władzy państwowej lub jakieś inne czynniki natury historycznej lub społecznej. Właśnie taka sytuacja miała miejsce po zakończeniu drugiej wojny światowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski. Zarówno skomplikowana sytuacja geopolityczna i nowy ustrój państwa polskiego jak i czynniki wewnątrzkościelne wpływały na trwającą przez lata tymczasową strukturę terytorialną Kościoła na tych terenach. Długoletnie starania podejmowane na forum kościelnym i państwowym doprowadziły jednak do ustanowienia trwałej struktury administracyjnej Kościoła w Polsce. Dokonał tego Paweł VI bullą „Episcoporum Poloniae coetus” z 28 czerwca 1972 r., którą erygował między innymi diecezję koszalińsko-kołobrzeską.
Opis
Należy podziwiać odwagę ks. Łukasza Łukaszewicza, za podjęcie tak trudnego, a zarazem cennego i istotnego tematu badawczego. Podjęty przez autora cel został osiągnięty. Publikacja stanowi próbę całościowego, historyczno-kanonicznego spojrzenia na wyjątkową rolę, którą w budowaniu struktur diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej odegrał bp Ignacy Jeż jako jej pierwszy rządca
prof. dr hab. Józef Budniak, UŚ
Autor nie uległ pokusie ułatwienia sobie zadania przez ograniczenie się do źródeł i zagadnień jednej dyscypliny czy specjalności, z czym mamy do czynienia współcześnie w uprawianiu nauki, charakteryzującej się nadmierną fragmentacją dyscyplin i specjalizacji, jako wynik instrumentalnej racjonalności (neoliberalizmu), karmionej iluzją obiektywności, tj. wiedzy wolnej od wartości, tracącej z pola widzenia konteksty historyczne. Zgodnie z podtytułem aspekt historyczny w tej pracy jest znaczący, na jego gruncie zrozumiałe zaś stają się decyzje dotyczące organizacji diecezji i jej struktur, zgodnie z prawem kanonicznym powszechnym i według potrzeb diecezji – partykularnym.
prof. dr hab. Wiesław Stanisław Bar OFMConv, KUL