Opracowanie prezentuje wpływ duchowości zakonu karmelitańskiego na życie katolików, mieszkających w tej części Górnego, która po I wojnie światowej znalazła się w diecezji katowickiej. Oddziaływanie karmelitów na życie wiernych świeckich w czasie kolejnych wieków wyrażało się na trzy zasadnicze sposoby: 1. przyjmowanie szkaplerza karmelitańskiego i spełnianie wymagań, jakie z tego faktu wynikają. 2. Tworzenie bractw szkaplerznych. 3. Stworzenie i otoczenie opieką III Zakonu karmelitańskiego (obecnie: Świeckiego Zakonu Karmelitańskiego). Dzięki tym działaniom duchowość karmelitańska przeniknęła do zwykłych parafian, a w wielu parafiach powstały ośrodki kultu Matki Bożej z Góry Karmel, co w konsekwencji pobudzało ufność w opiekę Maryi nad ludem i ugruntowanie się kultu maryjnego.
Zelo zelatus sum pro Domino Deo Exercituum (Żarliwością rozpaliłem się o chwałę Boga Zastępów – 1 Krl 19,10). W duchu tej dewizy ks. dr hab. Bronisław Czaplicki – uznany badacz śląskich dziejów, reprezentujący grono górnośląskich historyków Kościoła – anonsuje kolejną swoją pozycję naukową, stanowiącą ciekawie i metodologicznie nowatorsko pomyślaną koncepcję przedstawienia w jednej książce górnośląskich bractw szkaplerznych i wspólnot, zwanych trzecimi zakonami karmelitańskimi, w minionym dwudziestym wieku chrześcijaństwa. (…) Wnikliwe badania ks. dr. hab. Bronisława Czaplickiego, oparte na żmudnej lekturze źródeł oraz bogaty aparat krytyczny przypisów ubogacają tę książkę, w której przez cały czas Autor realizuje swoją interesującą koncepcję planu. Wydobywa on poniekąd z cienia sprawy świeckiego Karmelu dotychczas nieznane bądź ciągle jeszcze zbyt mało znane, ukazując – przez pryzmat konkretnych wspólnot karmelitańskich – dzieje Górnego Śląska
(ks. dr hab. Henryk Olszar)
